Kokosolie kaneel en een bijna lege waterput

Sompala Herath is kokosboer in Sri Lanka. Hij leidt mij en een groep collega-boeren rond op zijn boerderij. We buigen ons over de rand van de enorme regenput. Er zit nog nauwelijks water in! De andere boeren luisteren aandachtig naar Sompalas verhaal. Zij staan voor dezelfde uitdaging.

Sompala levert kokosnoten voor onze nieuwe Fair Trade Original kokosolie. Dit doet hij samen met de 300 kokosboeren van de Small Organic Farmers’ Association (SOFA). Een goede band tussen ons en de kokosboeren verstevigt de keten. En ik wil iedereen die onze kokosolie koopt, kunnen verzekeren dat hij bijdraagt aan iets goeds. Daarom ga ik persoonlijk kennismaken.

Voor dit bezoek reis ik naar Kuliyapitiya. Ik ken dit gebied, want ik liep er ooit mijn landbouwstage. Hier zie je tussen de rijstvelden overal kokosnoten. Maar door de grote droogte liep vorig jaar de kokosproductie enorm terug. Er groeiden minder kokosnoten én ze werden minder groot. Als je goed kijkt, zie je nu ook andere gewassen verschijnen tussen de palmbomen.

Terwijl we over zijn erf lopen, vertelt Sompala: ‘Mijn inkomsten uit de kokos zijn flink gedaald. Daarom probeer ik andere gewassen, zoals deze nieuwe soort rijst. Die kan beter tegen de droogte. En zie je de jonge kaneelstruiken daar tussen de palmbomen? Aan kaneel kun je goed verdienen. Het pellen van de bast is moeilijk en kost veel tijd. Die techniek moet ik leren, maar ik verwacht dat het de moeite waard is.’

Sompala is dus optimistisch, ook als het om de kokos gaat: ‘Ik heb nieuwe kokosbomen aangeplant. Om ze te beschermen bedek ik sinds kort de bodem met kokosbast. Die houdt het vocht vast.’ De kokosboeren krijgen landbouwtrainingen en andere steun van SOFA, net als duizenden thee- en kruidenboeren. Hiervoor werd de associatie in 2016 bekroond met de Fairtrade Award van Fairtrade International.

Als we in een grote kring verder praten, vraag ik naar de rol van fairtrade. De boeren noemen de premie-inkomsten die ze als groep ontvangen. Ieder potje Fair Trade Original kokosolie levert zo’n 5 cent extra op. De groep bepaalt gezamenlijk waar dit geld voor is bestemd. Duurzame productie en klimaatverandering zijn prioriteit. Daarnaast zijn er projecten voor onder andere drinkwater en betere huisvesting.

SOFA levert de biologisch én Fairtrade gecertificeerde kokosnoten van Sompala en zijn collega’s aan Jaindi Export. Dit bedrijf, met een goed sociaal en milieubeleid, verwerkt de noten tot koudgeperste Virgin Coconut Oil (VCO). Nu ik ook de boeren heb gesproken, weet ik dat het met de kokosolie helemaal goed zit.’