Kijkje in de keuken van Mexico

Update augustus 2021

Helaas hebben we moeten besluiten om afscheid te nemen van onze Mexicaanse kruidenpasta’s. Naast kwaliteitsproblemen met ingrediënten in drie kruidenpasta’s eerder dit jaar, bleven de verkopen ondanks alle inspanningen achter op de verwachtingen. Op deze manier kunnen we te weinig impact maken bij de oorsprong, wat ons tot deze beslissing heeft gebracht.

Dat we stoppen met onze Mexicaanse kruidenpasta’s, betekent dat we ook afscheid nemen van de boerencoöperatie in Huasca de Ocampo en onze verwerker in Mexico. De coöperatie is desondanks dankbaar voor alles wat we tot nu toe hebben bij kunnen dragen. Zoals de ondersteuning van de (landbouw)consultants, het feit dat we samen een coöperatie hebben opgezet en de kassen die we hebben gedoneerd. Dit heeft hun een sterkere handelspositie gebracht. De kassen doen nu al hun werk tijdens onverwachte heftige regenbuien en stormen in Mexico. De boeren voelen zich sterker als groep en zijn voornemens om als coöperatief onverminderd door te gaan.

We blijven de coöperatie ondersteunen door middel van de inzet van twee lokale (landbouw)consultants. Zij gaan hen verder helpen bij het versterken van de coöperatie, het vinden van nieuwe business en landbouw-technische ondersteuning. We kijken terug op een fijne samenwerking met onze partners in Mexico.

Van Mexico naar jouw keukentafel

Eerder vertelde mijn collega Annemarie in deze blog over de start van onze nieuwe handelsketen in Mexico. In de tussentijd zijn er vele stappen gezet en liggen de zes nieuwe Mexicaanse kruidenpasta’s in de Nederlandse supermarkt. Zo zijn de recepturen gefinaliseerd door de fabriek in Monterrey samen met productmanager Annemarie en kwaliteitsmanager Margot. Een belangrijke mijlpaal, want er gaan vele versies overheen voordat de uiteindelijke receptuur gevonden is. Meerdere keren hebben we in onze keuken in Culemborg en in de keuken in Monterrey in potten en pannen staan roeren; de één wat meer pit, de ander wat minder (auch!), wat extra specerijen hier en daar en de ene kruidenpasta wat meer ingekookt dan de ander. Daarna komt het proeven met het hele kantoor, zeker geen straf natuurlijk en waarbij we inmiddels onszelf hebben ontwikkeld tot een professioneel smaakpanel.

In deze blog geven we een jou een kijkje in de keuken van de wereld achter jouw Mexicaanse kruidenpasta’s, welke stappen wij samen met de coöperatie nemen om hen verder te ontwikkelen en waar ze nu staan. Wil je weten wat de laatste update is? Klik dan hier!

Na mijn zoektocht door acht Mexicaanse staten, zijn we uit gekomen bij twaalf kleinschalige groenten- en kruidenboeren in Huasca de Ocampo. Deze boeren leveren nu aan social enterprise Yolcan, een lokaal initiatief dat kleinschalige boeren verbindt aan restaurants en consumenten. De boeren hebben de capaciteit om op grotere schaal producten te verbouwen, alleen ontbrak de afzetmarkt hiervoor, hier willen wij verandering in brengen.

Het doel van de twaalf boeren uit Huasca de Ocampo is om gezonde producten te leveren voor een goede prijs, verbouwd in harmonie met de natuurlijke omgeving. Om de grond niet uit te putten maar juist te verbeteren met landbouw werken zij bijvoorbeeld al biologisch, met zelfgemaakte compost en planten ze gewassen voor versterking van de biodiversiteit. De boeren willen graag een groeiend netwerk vormen waarbij ze andere boeren uit de regio inspireren om ook op deze gezonde manier te gaan boeren.

Vanaf het moment dat wij met deze boeren de samenwerking zijn gestart, gaat dit volgens de Fairtrade voorwaarden, ondanks dat de boeren nog niet Fairtrade gecertificeerd zijn. We ondersteunen hen bij dit proces. Zo heeft de groep trainingen ontvangen van succesvolle sterke coöperaties uit de buurt. Na al het papierwerk zijn de boeren nu een officieel coöperatief genaamd Productos Naturales de Huasca de Ocampo. Gezamenlijk hebben ze gekozen voor de vrouwelijke president Doña Vicky. Wekelijks kwam de groep bijeen op iemands boerenerf, om ervaringen te delen en alle aankomende activiteiten voor de coöperatie te bespreken. Gezien de COVID-19-situatie kunnen deze voorlopig niet doorgaan.

Als coöperatief krijgen de boeren nu ook toegang tot meer lokale fondsen en subsidies. Daarnaast kunnen ze zich nu inschrijven in het Fairtrade systeem. Zodra de situatie het toelaat zal de coöperatie ook starten met de Fairtrade trainingen, om zo snel mogelijk de fairtrade certificering te verkrijgen. Dit betekent dat de eerste batches Mexicaanse kruidenpasta’s nog niet het Fairtrade logo op de verpakking hebben. Wel ontvangen de boeren al vanaf hun eerste levering de Fairtrade prijs en Fairtrade premie. Naast de gebruikelijke ondersteuning die de boeren krijgen via Yolcan, waar we nauw mee samenwerken, hebben we ook een lokale consultant aangesteld om de boeren het eerste jaar te ondersteunen. Deze consultant helpt hen onder andere met het opstellen van een oogst- en productiekalender, het verbeteren van kwaliteit, het bijhouden van records van elke boerderij en het opzetten van de logistiek naar de fabriek. Het is de bedoeling dat diegene zijn vakkennis overdraagt zodat de boeren over een jaar als sterk coöperatief zelf verantwoordelijk zijn voor deze taken.

Het is nu belangrijk dat de boeren de chillies, de kruiden en de prachtige groene en rode tomaten kunnen gaan leveren aan de fabriek. Met behulp van de consultant hebben ze een schema opgesteld en een indeling op welke boerderij welke producten verbouwd worden, met zorg dat deze producten ook in de koudere maanden geoogst kunnen worden. Anders dan voorheen vereist deze aanpak een strak tijdschema om de producten op de juiste momenten bij de fabriek te krijgen, een hele professionaliseringsslag dus!

Uiteraard stelt de fabriek eisen aan de manier waarop de producten aangeleverd dienen te worden; ze moeten vers aangeleverd worden, verpakt in de juiste materialen. Ook hier hebben wij als Fairtrade Original een investering in gedaan. De coöperatie heeft een pakhuis gehuurd waar ze hun producten kunnen opslaan. Deels middels een donatie en deels middels een lening wordt er een koude opslag geplaatst om de producten gekoeld te kunnen bewaren. Dit magazijn zal ook fungeren als lokale winkel waar de coöperatie hun producten kunnen verkopen.

Laatste loodjes

Tijdens mijn laatste bezoek in februari 2020 samen met collega Peter, deelden ze een gezonde spanning te voelen voor hun eerste levering aan de fabriek. Met hun torenhoge ambitie en harde werken en de lokale ondersteuning van consultant Judith en de mannen van Yolcan heb ik er alle vertrouwen in dat dit goed gaat komen en kijk ik uit naar een succesvolle en vooral langdurige toekomst met deze geweldige groep in Huasca de Ocampo. Gezien de COVID-19-situatie doen we allen ons best om leveringen te laten plaatsvinden zoals we gepland hadden. Echter zijn er ook maatregelen actief in Mexico die er voor zorgen dat een aantal zaken niet of op een andere manier doorlopen dan normaal. De verwerker is afhankelijk van de levertijden van verse ingrediënten van verschillende leveranciers, waardoor zij hun productieschema’s en inzet van werknemers dienen aan te passen en zijn er vertragingen te merken in transport naar Europa. Ook de boeren hebben hun werkzaamheden aangepast waar nodig. Zo hebben ze hun wekelijkse bijeenkomst voorlopig gestaakt en hebben ze een op een telefonisch contact onderling. Ze werken in shifts in het distributiecentrum en voorlopig zijn we genoodzaakt om de Fairtrade trainingen tot nader order uit te stellen. Gelukkig kan het werk op het land onveranderd doorgaan.

Update 2021

Inmiddels zijn we weer een aantal maanden verder en is er hard gewerkt door de boeren in Huasca de Ocampo in het groeien als coöperatie, het tijdig en voldoende leveren van ingrediënten aan de fabriek en het goed verzorgen van hun gewassen. Ze hebben hun ingrediënten geleverd voor de eerste twee producties bij de fabriek en de producten liggen inmiddels op het schap bij Jumbo. Dit is altijd een erg spannend moment, de boeren leveren voor het eerst hun geliefde gewassen aan een grote fabriek en ook worden er analyses gedaan op de producten. Ook al werken de boeren biologisch, we willen bij nieuwe handelspartners altijd zeker weten dat de producten geen pesticiden bevatten; gelukkig bleken alle resultaten goed!

Het voldoen aan de benodigde volumes is wel nog een uitdaging voor de boeren, hoe goed er ook gepland wordt om de juiste gewassen op tijd te leveren, het blijven natuurproducten en met de nodige klimatologische veranderingen waar ook de boeren in Mexico mee te maken hebben is het niet altijd gelukt om voldoende te produceren. Daarom hebben we er agronomische kennis bijgehaald van agronoom Guillermo en hebben we als Fairtrade Original een extra donatie van 8.000 euro gedaan voor de aanschaf en aanleg van tunnelkassen en druppel irrigatie systemen. Binnenkort wordt er gestart met de bouw van 800m2 kassen waarin de boeren hun gewassen beter kunnen beschermen tegen extreem weer om leveringen veilig te stellen. Met de premie die de coöperatie heeft ontvangen in het eerste jaar hebben de boeren materialen aangeschaft om hun opslag op te knappen en te voorzien van benodigde materialen zoals pallets, tafels en weegschalen en zijn er investeringen gedaan om hun landbouwproductie op te schalen.

Als groep is de coöperatie ook aan het groeien. Inmiddels voelen ze zich sterker samen, hebben ze concrete doelstellingen gesteld voor de toekomst en zijn hun interne processen verbeterd. Ondanks covid-19 is het gelukt om elkaar digitaal te ontmoeten en verbonden te blijven. Ook is er begonnen met een eerste fairtrade workshop, de trainingen staan later gepland dit jaar, mocht covid dit toelaten. Ondanks de uitdagingen van de boeren om de benodigde volumes te behalen werken ze hard om dit project een succes te laten zijn en zijn ze bovenal, positief gesteld “ It is a dream come true to work in an international and organic market. A dream and a pleasure.” Aldus Gustavo Mayoral.