Rob ten Elshof bepaalt de smaak van jouw kopje koffie

“Wist je dat in 1 kilo koffie wel 1500 tot 1700 koffiebonen gaan? En dat is alleen nog maar de koffie zelf!” 

Toen Rob nog als kok werkte wist hij het al: cacao en koffie waren hélemaal zijn ding. Toen hij trouwde en kinderen kreeg besloot hij het horeca-schema met vroege ochtenden en late avonden achter zich te laten en een baan te zoeken die zich binnen kantoortijden afspeelde. Vanuit zijn voorliefde voor koffie solliciteerde hij bij koffiebranderij Neuteboom, en werd hij uit een hoge stapel sollicitatiebrieven gekozen om de nieuwe Productontwikkelaar te worden. Wat dat precies inhoudt? Hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit (van de koffie) binnen onze hele keten koffie. Van de ruwe inkoopkwaliteit tot en met het gebrande eindproduct dat bij jou in de schappen ligt. 

Zijn eerste jaar als productontwikkelaar bestond vooral uit heel veel leren over koffie, de markt en de processen die achter een ‘bakkie pleur’ schuilgaan. En zich hier net zo veel over verbazen: “Er gaat veel werk in zitten. Wist je dat in 1 kilo koffie wel 1500 tot 1700 koffiebonen gaan? En dat is alleen nog maar de koffie zelf!” Dit is zijn koffieverhaal!

Koffie zien als wijn 

“Eigenlijk moeten we koffie veel meer gaan vergelijken met een product als wijn. Daar kijken we naar smaak, streek, het jaar van de teelt, en snappen we ook de prijsverschillen tussen twee flessen wijn. Koffie is eigenlijk nóg complexer dan dat: je hebt dezelfde verschillen als die je bij wijn hebt, maar daarnaast kun je aan nog meer knoppen draaien! Denk bijvoorbeeld aan de roast of zetmethode, dan krijg je weer een volledig andere soort koffie per kop. Maar het interessante is dat we voor koffie niet bereid zijn om een hogere prijs te betalen; koffie blijven we toch vooral zien als middel om wakker te worden. Heel functioneel eigenlijk, en dat is zo zonde. Het is echt een heel mooi product.” 

Fijnproevers 

Wil je zelf beter worden in het proeven van koffie en ben je benieuwd wat daar de beste manier voor is? Experts als Rob testen de koffie door middel van de cupping methode, dit is ook de manier waarop ze de kwaliteit van de koffie controleren. “Ik krijg een sample toegestuurd van zo’n 3 á 400 gram die we eerst moeten goedkeuren voordat de koffie überhaupt onze kant opkomt. Als het om hele grote shipments gaat proef ik de koffie dan daarna ook nog meermaals, om zo de kwaliteit te kunnen waarborgen.”  

Cupping is een proces waarbij heet water zonder invloed van een machine op gemalen koffie gegoten wordt. Er vormt zich een koffiekorst, die uiteindelijk gebroken wordt met de cuppinglepel, waarna hij geproefd wordt. Maar als je net start in de wereld van koffie en de verschillen wil leren proeven, hoef je nog niet aan het cuppen te slaan! “Koop gewoon drie verschillende singles die dezelfde lichte branding hebben, zet ze alle drie op dezelfde manier. Proef ze en je zult echt meteen al verschillen ontdekken! Schrijf vervolgens op wat je proeft, wat vind je lekker en wat niet, en dan heb je al een heel mooi begin gemaakt.” 

Samenwerken met Fairtrade Original  

Neuteboom Coffeeroasters en Fairtrade Original ‘go way back’: Neuteboom roosterde zelfs de allereerste Fairtrade Koffie die naar Nederland kwam! De samenwerking tussen onze twee organisaties verloopt dan ook anders dan bij andere partners waar Rob mee samenwerkt: “De beste manier om het uit te leggen is door te vertellen over onze reis naar Colombia. Ik mocht met Fairtrade Original mee op bezoek bij hun koffieboeren. Dat gebeurt echt niet bij iedere klant waar ik mee samenwerk, hoor! Dit laat wat mij betreft ook echt zien hoe we koffie maken met elkaar, het is echt een samenwerking. Normaal gesproken krijg ik van een klant de opdracht om een nieuwe blend te maken die aan een aantal voorwaarden voldoet, en daar ga ik zelf vervolgens mee aan de slag binnen ons bestaande netwerk. Bij Fairtrade Original loopt dit volledige proces anders; zij hebben zelf de boerencoöperaties waar ze mee samenwerken al geselecteerd, omdat ze Fairtrade gecertificeerd moeten zijn. Maar ook het melangeren doe ik echt samen met Lena, de product manager koffie van Fairtrade Original. Ik maak nieuwe melanges, die worden vervolgens gebrand en die proeven we dan ook samen. Fairtrade Original is er dus veel meer bij betrokken; het is echt teamwork.

Wens voor de toekomst 

Wat zou Rob graag anders willen zien in de wereld van koffie? “Ik kom zelf uit de horeca. Vroeger ging ik ook regelmatig naar sterrenzaken, vanuit mijn vak. Daar ging je dan fantastisch dineren, en daar betaal je natuurlijk ook voor. Bij iedere gang wordt een bijpassende wijn geserveerd, je krijgt uitleg over smaakprofielen… En dan kreeg je aan het einde een kop koffie uit de volautomaat! Dat is toch hartstikke zonde?

“Gelukkig is dat wel aan het veranderen, maar ik vind dus echt dat we koffie net als wijn zouden moeten benaderen en drinken. Kijken naar de smaakprofielen, naar de zetmethoden. Ik hoop dat we in de toekomst meer waardering krijgen voor koffie.”